De blijvende impact van corona op het retaillandschap: dit zijn de verwachtingen

Inzakkende verkoopcijfers, sluitende winkels, een sterke groei in e-commerce: de kortetermijngevolgen van Covid-19 in het retaillandschap tekenden zich de afgelopen maanden duidelijk af. Maar hoe zal de coronacrisis de Nederlandse non-foodretail structureel veranderen? Vandaag presenteert Retailagenda, in samenwerking met Inretail, de Nederlandse Raad Winkelcentra (NRW) en Q&A Consultancy, de resultaten van een uitgebreide impactanalyse. Aan het onderzoek namen 29 CEO’s van grootwinkelbedrijven en bijna 650 mkb-retailers deel, evenals 109 vastgoedpartijen en 64 gemeenten.

In een webinar georganiseerd door Retailagenda bespreken Frank Quix en Birgit Gerritse van Retailagenda de uitkomsten van de analyse met Krein Bons, CEO bij Van Haren, en Michiel Witteveen, CEO bij Mirage Retail Group. FashionUnited licht de vijf belangrijkste voorspellingen uit.

Veel winkelsluitingen verwacht: de leegstand stijgt naar 19 procent

Een van de meest opvallende conclusies uit de impactanalyse: naar verwachting zal binnen twee jaar 25 tot 30 procent van de non-foodwinkels verdwijnen. Vooral winkels in de mode- en schoenenbranche zullen hard geraakt worden, zo meldt het rapport. Binnen grootwinkelbedrijven bestaat de verwachting dat 20 tot 40 procent van de winkels de komende twee jaar zal verdwijnen. Negentien procent van de mkb-ondernemers verwacht zelf een of meerdere winkels te moeten sluiten. Mkb’ers voorspellen bovendien dat 28 procent van de winkels al in het aankomende jaar de deuren sluit. Als gevolg daarvan stijgt de leegstand van zeven naar negentien procent, zo concludeert het rapport. Witteveen: “Je gaat dan van een winkelstraat naar ‘een straat met wat winkels’. Dat vind ik heel zorgelijk.”

Vooral grote steden en centrumgebieden worden getroffen

Vooral uit grote steden en hun stadscentra zullen winkels verdwijnen, zo is in het rapport te lezen. Hier liepen de aantallen winkelbezoekers de afgelopen maanden het hardst terug - en deze zijn nog lang niet op het oude niveau, terwijl de huurkosten hoog blijven. Zowel retailers als vastgoedpartijen verwachten dat de centrumgebieden het hardst zullen worden geraakt: bijna 94 procent van de vastgoedpartijen is daarvan overtuigd. Dat baart zowel Bons als Witteveen zorgen. De noodzaak is groot, benadrukken beiden, om met centrummanagers en vastgoedeigenaren om de tafel te gaan zitten en gezamenlijk te voorkomen dat de binnensteden leeglopen.

Middelgrote steden nemen in belang toe, evenals kleinschalige winkelcentra, zo staat in het rapport. Op het gebied van lokaal winkelen liggen kansen, denkt ook Witteveen: “Wij gaan ons meer inzetten in de buurt. Ik denk dat het buurtwinkelen zal blijven.”

Huurkosten zakken, meer omzethuurcontracten

De huurprijzen voor winkelpanden, zeker in grote steden, zijn sinds de coronacrisis niet meer in verhouding tot de verkoopcijfers van non-foodretailers, zo wordt in het rapport gesteld. Retailers van grootwinkelbedrijven verwachten dat een huurdaling van dertig tot veertig procent in grote steden nodig is om winst te kunnen blijven maken. Het overgrote deel van de vastgoedpartijen verwacht dat de huren over het algemeen zullen dalen, met gemiddeld vijftien procent. Volgens het rapport geeft een groot deel van de retailers aan open te staan voor omzethuur, waarbij de hoogte van de huur afhankelijk is van de omzet of winst van de retailer. Zo ook Witteveen. “We zijn actief met vastgoedeigenaren in gesprek, met de cijfers erbij: ‘Kijk, dit is een heel mooi winkelcentrum, maar er komen dertig procent minder bezoekers. Wat gaan we daarmee doen?’”

E-commerce groeit, vooral ouderen kopen meer online

De voorkeur voor online shoppen is tijdens de coronacrisis sterk gestegen. Voor de coronacrisis zei 16 procent van de consumenten liever vanaf de bank te bestellen. Dat aandeel steeg in de afgelopen maanden naar 35 procent. In elke branche waren op dit vlak stijgingen te zien, zo wordt in het rapport vermeld. “Wij hebben absoluut een hele grote groei gezien, ook in online oriënteren,” aldus Bons tijdens de webinar. Ook opvallend is dat oudere klanten meer online kopen. In de leeftijdsgroep 55+ steeg de voorkeur voor online winkelen van 10 naar 28 procent. Ook Bons merkt verschil. “We zien dat vooral ouderen heel veel online kopen. Eerst vonden ze het een beetje eng, maar nu zie je dat het heel makkelijk gaat.” Zowel Witteveen als Bons denken dat die ontwikkeling blijvend zal zijn.

Winkelverkeer en verkoopcijfers blijven voorlopig laag

Met een verslechterd consumentenvertrouwen en negatieve economische vooruitzichten blijven zowel aantallen winkelbezoekers als omzetten in de schoenen- en kledingbranche voorlopig laag, zo blijkt uit het rapport. De helft van de consumenten verwacht de komende tijd minder te consumeren, met name binnen de leeftijdsgroep van 18 tot 35 jaar. “We merken dat sterk bij onze 29 filialen in Amsterdam,” vertelt Witteveen. “Daar zijn, zeker onder jonge mensen, veel werklozen - voornamelijk zzp’ers van wie de contracten niet zijn verlengd.” Vooral op mode, evenals sport- en woonartikelen, zal voorlopig bezuinigd worden, zo wordt in het rapport voorspeld. Bons: “Ik denk niet dat het alleen de economische crisis is. Het ontspullen, het weggooien van wat je niet meer gebruikt, is de afgelopen maanden heel groot geweest. Mensen gaan weg van echte mode en keren terug naar de basis. Of dat te maken heeft met de economie of het besef dat we de aarde aan het opeten zijn, weet ik niet zeker - maar ik denk het laatste.”

Beeld: Aygin Kolaei voor FashionUnited