Winkelen met AI: Trends, voordelen en zorgen volgens Adyen

Een kwart van de Nederlanders (25 procent) heeft het afgelopen jaar kunstmatige intelligentie (AI) gebruikt bij het winkelen, bijvoorbeeld via ChatGPT of andere AI-assistenten. Dat is een stijging van 57 procent ten opzichte van vorig jaar. Dit blijkt uit onderzoek van Censuswide onder 2.000 Nederlandse consumenten en 500 retailers, uitgevoerd tussen 10 februari en 12 maart 2025, in samenwerking met het jaarlijkse Retail Report van Adyen.

“Consumenten omarmen AI razendsnel,” zegt Julien Marlier, Country Manager Benelux bij Adyen, het betaalplatform dat samenwerkt met onder andere Meta, H&M, eBay, Rituals en de Bijenkorf. Hoewel de opmars van AI veel voordelen biedt, roept het ook vragen op.

Jongeren omarmen AI bij het winkelen

Vooral jongeren maken actief gebruik van kunstmatige intelligentie bij het winkelen. De helft van de twintigers (50 procent) gebruikt een AI-assistent, net als 43 procent van de dertigers. Bij vijftigers zakt dat naar 14 procent, en onder zestigers is het slechts 10 procent.

Consumenten gebruiken AI vooral omdat het tijd bespaart en snel inspiratie geeft, bijvoorbeeld voor kleding of recepten (55 procent). Ook helpt AI om de enorme hoeveelheid informatie op sociale media te filteren, wat voor evenveel mensen (55 procent) een reden is om het in te zetten. Bijna de helft van de ondervraagden (49 procent) staat bovendien open voor het doen van aankopen via AI. Het Amerikaanse bedrijf OpenAI heeft onlangs een nieuwe winkelfunctie voor ChatGPT gelanceerd. Voor de mode-industrie is dat een interessante maar ook spannende ontwikkeling, aldus Fashionunited-redacteur Don-Alvin Adegeest.

Retailers zien kansen, maar er zijn ook zorgen

Niet alleen consumenten maken gebruik van AI; ook retailers zien kansen. Zo introduceerde het Amerikaanse schoenenmerk Skechers recent ‘Luna’, een digitale stylist die spraakherkenning en berichtenuitwisseling gebruikt om klanten persoonlijk te adviseren op basis van hun stijl en voorkeuren.

“We staan aan het begin van een tijd waarin AI niet alleen onze winkelkeuzes beïnvloedt, maar ook betalingen afhandelt," zegt Marlier in het persbericht. Zo lanceerde het Chinese techbedrijf Meizu onlangs in Hongkong de StarV Air2 AR-bril, een slimme bril, gepositioneerd als een mogelijke opvolger van de smartphone als betaalmiddel, die gebruikers in staat stelt om aankopen te doen met een simpele spraakopdracht of een bevestigend commando.

"Tegelijkertijd begrijpen we de zorgen over fraude,” vult Marlier aan. Uit het onderzoek blijkt dat niet iedereen is enthousiast over kunstmatige intelligentie. Bijna één op de vijf Nederlandse consumenten (19 procent) zegt AI niet te vertrouwen. En een kwart van de ondervraagden (25 procent) maakt zich zorgen over AI-fraude en digitale oplichting. Datzelfde percentage geeft aan AI überhaupt niet te willen gebruiken bij het winkelen.