Plagiaatstrijd om voetbalshirt: Heeft een rechtszaak zin?

Belgische voetbalclub Beerschot staat volop in de schijnwerpers en niet op de manier die ze willen. De heuglijke onthulling van een limited edition shirt wordt overschaduwd door de beschuldigingen van plagiaat. Britse ontwerper Diana al Shammari is van mening dat haar werk is gekopieerd en hint op juridische stappen. FashionUnited vroeg een advocaat om mee te kijken, want hoeveel kans op slagen heeft een rechtszaak in dit geval?

Al Shammari staat op Instagram bekend als ‘thefootballgal’. Op haar account verrijkt ze voetbalshirts met borduurwerk. Ze heeft in het verleden samengewerkt met de Rode Duivels, Bayern München, Manchester City en Adidas. Het nieuwe limited edition voetbalshirt van Antwerpse voetbalclub Beerschot heeft nu meerdere paarse violen erin verwerkt op een soortgelijke plek als waar de borduursels van Al Shammari vaak worden aangebracht. De voetbalclub heeft in een statement verduidelijkt dat de paarse violen een bekend symbool zijn voor Beerschot en het bloemenpatroon geïnspireerd is op Antwerpse mode.

De blik van een advocaat: Kan Britse ontwerper gelijk krijgen in plagiaatzaak?

Margot Span van Spargo Legal werpt een blik vanuit het Nederlandse recht. “Al Shammari heeft het in haar comment op de Instagrampost van de voetbalclub waarin het nieuwe ontwerp wordt gepresenteerd over het nabootsen van ’this floral embroidery concept in football’. Een stijl of een concept waarbij voetbalshirts worden geborduurd met bloem- en plantenmotieven komt niet voor bescherming via het auteursrecht in aanmerking. Al Shammari kan het concept of de stijl van een met bloemmotieven geborduurd voetbalshirt dus niet monopoliseren en dit moet vrij door iedereen kunnen worden gebruikt dus ook door de Antwerpse voetbalclub.”

“Slechts wanneer een idee of stijl is uitgewerkt in een concreet ontwerp van een voetbalshirt dan kan dat specifieke geborduurde voetbalshirt mogelijk als auteursrechtelijk werk zijn beschermd. Voor auteursrechtelijke bescherming is vereist dat het geborduurde voetbalshirt een eigen intellectuele schepping van Al Shammari is die de persoonlijkheid van deze laatste weerspiegelt en tot uiting komt door de vrije creatieve keuzen bij de totstandkoming van het voetbalshirt. Indien we ervan uitgaan dat het voetbalshirt een auteursrechtelijk beschermd werk is dan is het vervolgens de vraag of de auteursrechtelijke beschermde trekken van het specifieke ontwerp van Al Shammari herkenbaar in het voetbalshirt van de Antwerpse voetbalclub zijn overgenomen. Het komt dus aan op een concrete vergelijking van het voetbalshirt van Al Shammari (de inspiratie) met het voetbalshirt van de Antwerpse voetbalclub.”

Het feit dat de CEO van Nova, het bedrijf achter de productie van het voetbalshirt, in eerste instantie heeft toegegeven geïnspireerd te zijn door Al Shammari, weegt volgens Span niet al te zwaar. “Het feit dat de Antwerpse voetbalclub zegt geïnspireerd te zijn door de geborduurde voetbalshirts van Al Shammari wil nog niet zeggen dat er sprake is van imitatie en dus van inbreuk. De grens tussen inspiratie en imitatie is een dunne lijn: indien in het geborduurde voetbalshirt van de Antwerpse voetbalclub de auteursrechtelijk beschermde trekken van een geborduurd voetbalshirt van Al Shammari herkenbaar zijn overgenomen kan Al Shammari zeker met succes optreden tegen de inbreuk op haar auteursrechten. Mogelijk kan zij ook een beroep doen op slaafse nabootsing maar dan moeten de geborduurde voetbalshirts wel een eigen gezicht op de markt van (geborduurde) voetbalshirts innemen en moet sprake zijn van verwarringsgevaar tussen de beide voetbalshirts.” De shirts zijn in een beperkte oplage van 200 gemaakt, dus de kans dat sprake is van een eigen gezicht op de markt van voetbalshirts lijkt dus klein.

Of Al Shammari daadwerkelijk juridische stappen zal ondernemen, blijft vooralsnog onduidelijk. Wel is duidelijk dat de kwestie vragen oproept over hoe ver inspiratie mag gaan en wanneer iets juridisch als imitatie wordt beschouwd. Voor Beerschot betekent het dat een feestelijke lancering nu onverwacht gepaard gaat met een juridisch randje.