VHT slaat weer alarm: Ook textielinzameling staat op klappen

De Vereniging Herwinning Textiel (VHT) luidt opnieuw de noodklok. De Nederlandse textiel recyclingsector staat op omvallen. Het probleem blijkt niet enkel bij sorteerbedrijven te liggen, het treft ook de textielinzameling, zo meldt VHT in een persbericht. De UPV Textiel-doelstellingen lijken hierdoor onhaalbaar.

In maart deelde de VHT dat de voorraden bij Nederlandse sorteerbedrijven “extreem” oplopen door de groei in de verkoop van tweedehands kleding. “Als er niet snel iets verandert, wordt in de toekomst meer tweedehands kleding verbrand dan gerecycled”, zo klonk het. De vereniging gaf hier drie oorzaken voor: stijgende personeelskosten, diverse inflatiekosten en een daling in brutomarge van ruim 10 procent die het betalingsverkeer wereldwijd hindert.

De verkoopprijzen aan sorteerbedrijven zijn met ruim 30 procent verlaagd in de eerste helft van 2024. De oorzaak hiervan is de lagere waarde van tweedehands kleding in combinatie met substantiële kostenstijgingen. “Hierdoor is de continuïteit van textiel inzamelbedrijven in direct gevaar”, ziet de VHT nu. De vereniging ziet de aanhoudende verhoging van het minimumloon als “een belangrijke factor” voor de kostenstijgingen.

Inzamelaars zullen hun activiteiten verminderen of stopzetten als er geen oplossingen worden geboden, waarschuwt de VHT. Daarmee komen de doelstellingen van de UPV Textiel in gevaar. Er moet juist veel meer textiel apart worden ingezameld, stelt Mariska Boer, VHT-voorzitter.

VHT: Doelstellingen UPV Textiel onhaalbaar als de omstandigheden “niet snel en rigoureus” veranderen

Een jaar geleden werden alle producenten/importeurs van kleding, bed-, bad-, en tafeltextiel op de Nederlandse markt verantwoordelijk voor het inzamelen, hergebruiken en recyclen van textielproducten die ze op de markt brengen door de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Op 1 juli 2023 trad de UPV Textiel in werking. Het betekent dat de opbouw van het systeem is begonnen. Zo wordt er een structuur ontwikkeld, waarmee men meer inzamelt, hergebruikt, en recyclet om de doelstellingen te behalen. Het betekent ook dat de wet nog niet wordt gehandhaafd. Eerst moeten de systemen nog worden geïmplementeerd, dat gebeurt dit jaar. In 2025 wordt handhaving toegepast.

Dat de sorteer- en inzamelbedrijven nu tegen grote uitdagingen aanlopen, komt de UPV niet ten goede. De VHT roept gemeenten en de Stichting UPV Textiel daarom op om de sector financieel te ondersteunen. Daarnaast moet er volgens de vereniging een structurele oplossing komen voor de langere termijn. Volgens de VHT kunnen gemeenten bijvoorbeeld de inzamelvergoeding voor textiel verlagen. Bij aanbestedingen kunnen zij tevens het marktmechanisme laten werken op basis van kwalitatieve elementen in plaats van de prijs. De vereniging stelt ook dat Stichting UPV Textiel moet bijdragen aan de instandhouding van de inzamel- en sorteerstructuur, in overeenstemming met de wetgeving.

Stichting UPV Textiel: ‘UPV Textiel-doelen kunnen wél behaald worden’

Stichting UPV Textiel zegt tegen FashionUnited in gesprek te zijn met inzamelaars, sorteerders en koepelorganisaties over de zorgen die er zijn over de huidige businessmodellen. Het betekent dat er druk staat op lopende afspraken en contracten. “Stichting UPV Textiel heeft geen lopende contracten met inzamelaars of sorteerders. De stichting bouwt aan een structuur waarmee deelnemers (leveranciers en importeurs van kleding en textiel op de Nederlandse markt) kunnen voldoen aan de overheidsdoelstellingen ten aanzien van inzameling, hergebruik en recycling op weg naar een circulaire economie”, aldus Edith van Heijningen, directeur van Stichting UPV Textiel, in een statement aan FashionUnited.

“Bij zo’n systeem horen afspraken met partners in de keten en daarover vinden gesprekken plaats. Door goede en uniforme monitoring, het verbeteren van de bestaande inzamel- en verwerkingsstructuur, stimuleren van hoogwaardige recycling en het werken met een passende vergoedingenstructuur die voldoende incentives bieden, kunnen we de gestelde UPV Textiel doelen bereiken.”

“De vergoedingenstructuur is onderdeel van de totale textielbeheerstructuur die in werking moet komen. Het is een belangrijk element in samenwerkingsovereenkomsten die gesloten gaan worden, net als afspraken over het risico van marktfalen en eventuele vergoedingen die daar tegenover komen te staan. Wij zijn al geruime tijd met ketenpartners in overleg en het maken van structurele afspraken over een langere termijn vraagt om grote zorgvuldigheid. Daar zijn alle partijen het over eens. Vanaf 2025 moet over gerealiseerde doelen teruggekoppeld worden aan het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat.”