De modebranche en de coronacrisis: hoe staat het ervoor?

De maatregelen om de wereldwijde coronacrisis in te dammen houden de Nederlandse retail in hun greep. Maandag werd bekendgemaakt dat in Nederland alle groepsvorming tot 1 juni verboden blijft. Voor modewinkels betekent dat dat ze - onder strenge voorwaarden - open kunnen blijven. Teruglopende klantenaantallen zorgen echter voor dalende inkomsten: voor retailers, maar ook voor leveranciers en verhuurders. FashionUnited bekeek hoe het ervoor staat in de modebranche en welke dilemma’s de coronacrisis met zich meebrengt. Hoe kan ervoor gezorgd worden dat zoveel mogelijk bedrijven de crisis te boven komen?

Het probleem: dalende omzet door coronamaatregelen

De Nederlandse overheid adviseerde Nederlanders de afgelopen tien dagen nadrukkelijk om waar mogelijk thuis te blijven en buiten ten minste 1,5 meter afstand tot elkaar te bewaren. Maandag werden deze maatregelen verder aangescherpt. Tot 1 juni is groepsvorming in publieke ruimtes met meer dan drie mensen officieel verboden. Winkels zijn verplicht maatregelen te nemen om te garanderen dat klanten onderling 1,5 meter afstand houden. Burgemeesters zijn in staat gesteld om boetes uit te delen aan bedrijven die verzuimen.

Een woordvoerder van INretail, de brancheorganisatie die een groot deel van de Nederlandse retailers vertegenwoordigt, zei gisteren tegenover NU.nl dat het ‘goed is dat de winkels open mogen blijven, waarbij de veiligheid voorop staat’. Feit blijft echter dat winkels het moeilijk houden. Volgens Bureau RMC, dat de drukte in de winkelstraten bijhoudt, daalde het aantal passanten in Nederlandse winkelstraten vorige week met 69,9 procent. Sommige winkels hebben uit eigen beweging besloten dicht te gaan. Andere retailers bedenken creatieve oplossingen om te kunnen blijven verkopen.

Desondanks is de verwachting dat de verliezen substantieel zullen zijn. INretail rapporteerde op 18 maart dat 98 procent van de retailers in de voorgaande dagen te maken had met omzetdalingen als gevolg van de coronacrisis. Bijna tweederde van de retailers zag een krimp van 60 tot 100 procent. 58 procent van de winkeliers gaf in het rapport aan ‘heel erg bezorgd’ te zijn over de impact van het coronavirus op het voortbestaan van hun bedrijf.

FashionUnited spreekt telefonisch met Edwin Belt, branchespecialist Mode bij INretail. Hoewel de precieze omzetcijfers van de afgelopen week nog niet binnen zijn, voorspelt hij niet veel goeds. “Dat heeft enerzijds te maken met winkelsluitingen, maar ook met consumentensentiment”, legt hij uit. “Klanten geven hun geld in deze tijd minder snel uit aan kleding.” Het zijn dan ook zeker niet alleen fysieke winkels die te lijden hebben onder de maatregelen, onderstreept Belt. “Online winkels hebben het eveneens zwaar.”

De omzetdalingen zorgen bij kleine en grote retailers voor betalingsproblemen. De grootste kostenposten voor retailers zijn betalingen aan leveranciers en de huur van bedrijfspanden. Hoe kan er met leveranciers en verhuurders naar oplossingen worden gezocht?

Leveringen

Naar alle waarschijnlijkheid blijven Nederlandse retailers tot ten minste 1 juni met lagere verkoopcijfers zitten. Tot die tijd blijft een groot deel van de lente-zomercollecties in de winkel liggen. Terwijl de voorraadruimtes nog vol zijn - en de kas leeg - staan echter wel de nieuwe leveringen op de planning. Winkeliers hebben niet altijd voldoende financiële reserve om leveranciers (lees: modemerken) te kunnen betalen. Modemerken werken op hun beurt aan de productie van nieuwe collecties en dienen hun producten en toeleveranciers te betalen. De coronacrisis zorgt dus voor uitdagingen voor beide partijen.

Retailorganisatie Euretco, bijvoorbeeld, stuurde op donderdag 19 maart een bericht uit naar Nederlandse leveranciers (modemerken), waarin staat dat het ‘ervan uitgaat dat u (de leverancier, red.) leveringen per direct en kosteloos annuleert richting onze Fashion Retailers’. Leveringen zijn vanwege de vele winkelsluitingen ‘praktisch onmogelijk’, meent Euretco. Retailers kunnen bij leveranciers nog wel een verzoek indienen als ze onverhoopt goederen nodig hebben. “In die gevallen zal een levering alsnog kunnen plaatsvinden.” Ook vraagt Euretco leveranciers om de betaaltermijn voor geleverde bestellingen met dertig dagen uit te stellen.

Uit een tweede bericht van Euretco aan leveranciers, in handen van FashionUnited, blijkt dat het bedrijf veel reacties heeft gekregen, positieve evenals negatieve. Euretco: “Vooral de richtlijn en zinsnede ‘Wij gaan ervan uit dat u de leveringen kosteloos annuleert’ is te letterlijk genomen en deels door retailers opgevolgd als een feit. Dit is geenszins onze intentie geweest.” Alternatieve overeenkomsten tussen retailers en leveranciers, meldt Euretco, moeten wel door Euretco worden beoordeeld op ‘(technische) haalbaarheid’. In een mail aan FashionUnited verklaart Jan Bongers, directeur Fashion bij Euretco: “We zijn met het grootste deel van onze leveranciers, maar ook met leden, in gesprek over hoe we met deze nieuwe aanpak de beste keuzes kunnen maken voor de gehele branche”.

Modemerk Kyra & Ko liet aan FashionUnited weten dat het modemerk genoodzaakt is producenten te betalen om de productie van de herfst-wintercollectie 20/21 te garanderen. “Indien alle retailers massaal hun leveringen gaan annuleren, wat blijft er dan over van de merken en van de toeleveranciers, die ze straks hopelijk weer hard nodig hebben?” Ook voor retailers is het annuleren van leveringen een risico, menen de eigenaars. Retailers zijn - post-corona - ‘zelf niet in staat om kleding te laten produceren, en dus afhankelijk van merken en leveranciers”.

Wat de brancheorganisaties adviseren? Ga met elkaar in dialoog. “In een dergelijke situatie is het gemakkelijk om naar de contracten te grijpen”, stelt Patric Hanselman, directeur van Modint, het businessnetwerk van de Nederlandse kleding- en textielsector. FashionUnited spreekt hem over de telefoon. “Maar voordat je dat doet: ga eerst met elkaar om de tafel.” Modint deed op vrijdag 20 maart, samen met INretail, ANWR-Garant, TBNL, CBM, FGHS, FNLS en VIMAGRO, via een persbericht de nadrukkelijke oproep aan retailers en leveranciers tot ‘onderlinge solidariteit en coulance’ met betrekking tot onder meer levertijden- en momenten, betalingstermijnen, of het inzetten van boetes. “In de nieuwe werkelijkheid (...) is de noodzaak meer dan ooit aanwezig om samen en in onderling overleg de bedrijfskolom te stutten. Samen moeten we erover nadenken hoe wij de problemen en risico’s in de keten kunnen ondervangen, verdelen en compenseren, nu en in de toekomst,” zo is in het bericht te lezen.

”Denk vooruit”, adviseert Hanselman aan de telefoon. “Er komt een tijd dat we terug moeten naar een normale situatie, en dan hebben we elkaar nodig.” Belt voegt hieraan toe: “Deze situatie vraagt om wederzijds begrip, flexibiliteit en maximale solidariteit.” Belt heeft sinds het appèl contact gehad met enkele retailers en leveranciers. “De meesten komen er tot nu toe samen best goed uit.”

Overleg tussen verhuurders en retailers verloopt stroef

Een andere grote betalingsverplichting voor retailers is die aan de verhuurders van hun bedrijfspand. De onderhandelingen met deze partijen verlopen voor veel winkeliers minder soepel. ‘De huur nu stopzetten, dat zien veel verhuurders niet zitten’, kopte de NRC maandag. Het ministerie van Economische Zaken wilde vorige week in overleg met belangenorganisaties, vastgoedeigenaren, winkels, banken en andere partijen om tot een sectorbrede oplossing te komen. De overleggen, meldt het NRC, gaan moeizaam. De eerste partij, belangenorganisatie van private verhuurders Vastgoed Belang, heeft zich inmiddels uit het overleg teruggetrokken.

Ook Belt merkt dat het niet vanzelf gaat. INretail verzocht verhuurders vorige week om mee te bewegen, door over te stappen op omzethuur en de betaaltermijn van de omzethuur drie maanden uit te stellen. “Aan die oproep werd niet meteen gehoor gegeven”, zegt Belt. “Veel retailers zijn nog in onderhandeling met hun verhuurders. Ook wij zitten met hen om de tafel. We zijn nog niet tot een goede oplossing gekomen. Die is wel nodig. Voor iedereen, ook voor verhuurders, geldt dat er geen inkomsten zijn, en wel uitgaven. Ook vastgoedeigenaren zullen andere partijen de hand moeten reiken, evenals retailers en leveranciers.”

Beeld: FashionUnited