Ontwerpen tijdens een pandemie: in gesprek met Christian Wijnants en Jan Taminiau

Een nieuwe collectie of nieuwe items ontwerpen ten tijde van social distancing, thuiswerken en lockdown. Ontwerpers zijn vaak weg van hun studio, hebben hun team niet meer om hen heen en hebben soms zelf beperkte materialen. Hoe gaat dat nu bij Belgisch ontwerper Christian Wijnants en Nederlands couturier Jan Taminiau?

Voordat we naar Nederland en België kijken, werpen we snel een blik op de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Tijdens de Vogue Global Conversations spraken zowel Marc Jacobs als Stella McCartney over hun creatieve proces tijdens de pandemie. Jacobs omschreef totaal verlamd te zijn, mede omdat hij normaal gesproken werkt met een team en afhankelijk is van die dynamiek. Daar tegenover staat het verhaal van McCartney, die vanwege het duurzame uitgangspunt van haar merk vaak al drie jaar vooruit werkt. McCartney ziet deze tijd als een reset-button voor de mode industrie om een duurzamere weg in te gaan.

Dat de industrie nu een andere aanpak kan invoeren, bleek maar weer toen Italiaans ontwerper Giorgio Armani the talk of the town was toen hij in een open brief aan WWD vertelde zijn collectie door te schuiven zodat deze beter aan zou sluiten bij de seizoenen. Meer dan ooit worden ontwerpers nu gedwongen om stil te staan en eens goed te kijken naar het bedrijf en het merk dat ze hebben opgebouwd.

Christian Wijnants

Belgisch ontwerper Christian Wijnants werkt op dit moment vanuit huis. “Een stuk serener. Minder telefoontjes en afspraken. Ik kan nu uren achter elkaar schetsen en doorwerken,” zo vertelt de ontwerper tijdens een telefonisch gesprek met FashionUnited. Zijn thuisomgeving zorgt in zekere mate voor nieuwe inspiratie voor bijvoorbeeld prints, maar het thema voor de pre-collectie waar hij nu aan werkt stond al vast voordat de corona-maatregelen ingevoerd werden.

De pandemie heeft ervoor gezorgd dat de ontwerper nog kritischer is gaan kijken naar zijn eigen werk. Wijnants heeft dan ook besloten de collecties kleiner en nog gefocuster te maken, zo vertelt hij tijdens het gesprek. De ontwerper vertelt dat dit bijvoorbeeld wordt gedaan omdat hij verwacht dat klanten voorzichtiger zullen zijn met hun uitgaven aan kleding. “Het aanbod moet niet te groot zijn en elk item moet echt goed zijn. We moeten nu opletten met alles wat we doen. We proberen nu met minder, meer te bereiken.”

Niet alleen wordt de collectie beperkter, ook de keuze voor materialen is kleiner nu bedrijven in bijvoorbeeld Italië gesloten zijn. “We hebben moeite om aan stoffen te komen. We kijken nu naar materialen uit andere landen of stock die wij nog hebben. Je moet een compromis sluiten. Vroeger was the sky the limit voor creativiteit, nu is er wel een limiet. Het is zoeken, maar ik vind het ook weer een mooie uitdaging.”

“Het is een goed moment om een kritische blik te werpen op het modesysteem. Wat is echt nodig? Het is een goede oefening om te kijken wat overbodig is. Er is zoveel decadentie.” Voor Wijnants is dit weer een rustpunt om na te denken hoe hij met het bedrijf wil werken, een moment voor reflectie. Een seizoen skippen en geen collectie produceren ziet Wijnants echter als slecht voor de economie, die moet ook blijven draaien. “We kijken nu natuurlijk wel veel bewuster wat we maken.”

Jan Taminiau

Ook Nederlands ontwerper Jan Taminiau heeft nu tijd om te reflecteren, zo blijkt uit het telefonisch gesprek. Taminiau heeft bij zijn huis in Baambrugge alles in een. Het atelier en het archief is er allemaal te vinden. Op de bewuste ochtend is de ontwerper net bezig met opruimen als we hem bellen. “We denken veel over de toekomst, hoe kun je versterken wat we doen?” zo vertelt hij. Het atelier in Madrid ligt op het moment stil en veel van het voorwerk voor items kan gedaan worden, maar de werkelijke uitvoering ligt nu stil.

Tijdens het gesprek komt naar voren dat Taminiau wel een heel duidelijk gevoel overhoudt aan deze tijd van isolatie: de weg die hij heeft gekozen voor het bedrijf, is de juiste. Zo zette hij vorig jaar de wardrobe-lijn op op. TAMINIAU probeert hiermee weg te stappen van mode. De wardrobe werkt niet met seizoenen, maar met thema's die vrouwen aan hun eigen collectie toe kunnen voegen. “Ik geloof in een duurzame economie. Kleding moet ook zijn waarde blijven behouden. Onze kleding is zo tijdloos dat een uitverkoop niet van toepassing is gezien wij niet met seizoenen werken.” Nu Taminiau als het ware stil is gezet, net als de rest van de modeindustrie, realiseert hij zich dat hij nog strakker verder moet gaan op de ingeslagen weg.

Dat zijn team niet meer in het atelier kan werken met hem, zorgt ervoor dat Taminiau ook zelf aan de slag gaat. “Het leuke is, dat voor het eerst in een lange tijd, ik alles weer zelf moet doen. Ik ben nu zelf aan het mouleren, zelf aan het borduren,” zo vertelt de ontwerper enthousiast. Ook is hij patroon archief ingedoken. “Wat kan weg en wat willen we houden. Je herleeft alles weer.” Taminiau geeft aan dankbaar te zijn dat hij altijd veel mag ondernemen, maar dat hij nu ook de rust waardeert die is ontstaan omdat diverse werkzaamheden of afspraken zijn weggevallen. “Gelukkig staan ik en mijn partner er positief in. Bij ons is het glas altijd halfvol.”

De ontwerper voegt ook toe dat hij erkent dat het voor iedereen een heftige periode is. “Iedereen is aan het schakelen. We moeten het nu met elkaar gaan doen, maar ik geloof wel dat we met zijn allen er zullen komen.” Ook hij erkent dat dit het moment is om het modesysteem te veranderen.

Zowel Taminiau als Wijnants lijken een moment van bezinning te hebben en zich te realiseren dat de ingeslagen weg de juiste is. Een strakkere focus, een waardering voor de sterke punten van het bedrijf en het genot van de (voorlopige) rust komen in beide gesprekken naar voren. Hoe de mode industrie eruit ziet na de pandemie, dat blijft een kwestie van afwachten.

Beeld: via Jan Taminiau (links) en Christian Wijnants