Onderzoek winkelgebieden: goede mix belangrijk voor stadsdeelcentra

Hoe richt je een winkelgebied aantrekkelijk in? Het is een vraag die bij veel retailers en gemeenten leeft. Vastgoedbureau Colliers International deed onderzoek naar de Nederlandse stadscentra waaruit blijkt dat stadsdeelcentra beter in moeten spelen op de consument. Op dit moment is vooral de mix aan verschillende branches in het gebied onjuist verdeeld.

Het bureau heeft verschillende stadsdeelcentra onder de loep genomen in het onderzoek: het centrum van Amersfoort, het centrum van Amstelveen, stadsdeel Boven ‘t IJ in Amsterdam Noord, het centrum van Rijswijk en de Amsterdamse Poort in Amsterdam Zuid-Oost, Het Gelderlandplein in Amsterdam Zuid, het centrum van Vlaardingen en het Osdorpplein in Amsterdam Nieuw-West. Voornamelijk is gekeken naar de leegstand, de mix van winkels en de bevolkingssamenstelling.

Leegstand is nog steeds in veel stadscentra een groot probleem, aldus Detailhandel Nederland afgelopen oktober, door verschillende partijen wordt met man en macht gezocht naar een oplossing en nieuwe manieren om winkelgebieden aantrekkelijk te houden voor omwonenden en bezoekers. De leegstand van winkels mag dan wel voor het derde jaar op een rij dalen, maar dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het veranderen van functie van het pand, concludeerde onderzoeksbureau Locatus nog in januari. Als gekeken wordt naar stadsdeelcentra blijkt uit het onderzoek van Colliers International dat bij drie van de onderzochte gebieden in Amsterdam en de stadscentra van middelgrote steden in Nederland de hoge leegstand (7 tot en met 12 procent, waar 5 procent normaal is) veroorzaakt wordt door het niet inspelen op de veranderende vraag van de consument. De leegstand blijkt uit het onderzoek van Locatus uit januari het grootste te zijn in de centra van middelgrote steden. “Een toekomstbestendig winkelcentrum is een community centrum,” aldus Colliers in het rapport. Er moet een ontmoetingsplek gecreëerd worden waar bewoners graag naar toe komen om te ontspannen en te winkelen.

Colliers International: stadsdeelcentra moeten mee met consument

Dit is ook vooral het geval bij de centra in Amsterdam Nieuw-West, Noord en Zuid-Oost waar steeds meer nieuwe woningen worden gebouwd in de buurt van winkelvoorzieningen. Hierdoor neemt de bevolking van het gebied toe, maar komt er ook een andere bevolkingssamenstelling met meer kapitaalkrachtige huishoudens. Allemaal kansen waar de ontwerpers van winkelgebieden op in kunnen spelen, aldus Colliers. De consumentenmix verbreedt, aldus het onderzoek, en daar moet op in worden gespeeld. “Naast diversiteit in winkels voor dagelijkse boodschappen, moet er ook meer ruimte komen voor horeca en ontspanning. Alleen dan kunnen de stadsdeelcentra hun binding met de omgeving vergroten,” concludeert Colliers International.

Op dit moment worden stadsdeelcentra voornamelijk gezien als koopcentra waar bezoekers snel weer vertrekken in plaats van blijven om te ontspannen en elkaar te ontmoeten, aldus het rapport. Op een diverser aanbod is in veel steden in Nederland nog niet ingespeeld, ook de drie gebieden in Amsterdam worden aangehaald. Het percentage van winkels met ‘niet-dagelijkse’ producten ligt hier rond de 40 procent, terwijl diensten, horeca en dagelijkse winkels een aandeel tussen de 10 en 18 procent hebben. Colliers haalt het voorbeeld van Londen aan, waar de verhouding tussen diensten, dagelijkse winkels, horeca en niet-dagelijkse winkels veel beter is. De winkelcentra in Londen zijn daarbij ook meer verweven met het gebied.

Stadsdeelcentra moeten mee met de consument

Gelukkig zijn er ook positieve verhalen te noemen, aldus het rapport. Zo zijn de stadsdeelcentra Gelderlandplein en Amstelveen succesvol met het terugdringen van leegstand. De mix is aangepast en sluit beter aan bij de lokale bevolkingssamenstelling. Het aanpassen van de mix is echter niet altijd genoeg, ook de uitstraling speelt mee. Samenwerking tussen eigenaren en de gemeente voor een transformatie van het gebied is daarom essentieel concludeert Colliers. Infrastructuur moet verbeterd worden en er kan gedacht worden aan het bouwen van extra woningen rondom en boven het centrum om meer eenheid met de omgeving te creëren. Het belangrijkste blijft om de behoeften en de samenstelling van de bevolking nauw in de gaten te houden, aldus het onderzoek.

Beeld: FashionUnited