Hoe je vrienden te overtuigen geen fast fashion meer te kopen

New York – Het modesysteem heeft zichzelf vastgedraaid: Primark, H&M, Forever21, Zara... Budget fashion is nog steeds de standaard voor veel shoppers. Het is als een snelle fix voor hardcore koopjesjagers en moeilijk te doorbreken. Zoals elke ‘verslaafde’ weten ze precies hoe ze goedbedoelde adviezen moeten tegenspreken: “Als ik het niet koop, wat gebeurt er dan met de textielarbeiders die afhankelijk zijn van dat loon? Wanneer er geen vraag meer naar (fast fashion) is, wat zijn dan hun opties?”
Sta je met je mond vol tanden. Lees hier hoe je die argumenten kunt weerleggen.

De toekomst is niet zwart-wit

Dit of/of principe komt uit de koker van bedrijven die belang hebben bij het succes van fast fashion. Er zijn echter steeds meer modebedrijven en ook consumenten die het anders willen doen. Het doorbreken van het huidige systeem is dus waar de toekomst van de mode ligt. Brendan McCarty, programmadirecteur van Bachelor of Fine Arts in Fashion Design: Systems and Materiality aan de Parsons Universiteit in New York sprak tijdens de première van de Made in Mexico documentaire afgelopen maand en zei: “Bij Parsons ontwikkelen we nu leersystemen om van de mindset af te komen dat alleen het huidige paradigma van zwart-wit denken werkt. We kijken hoe verschillende systemen elkaar kruisen, naar ongebruikelijke samenwerkingsverbanden en werken met openbare instellingen en met onverwachte organisaties zoals AARP, een Amerikaanse belangengroep die opkomt voor mensen van 50 jaar en ouder."

Greenwashing

Terwijl grote modebedrijven wekelijks nieuwe duurzaamheidsinspanningen met tromgeroffel aankondigen, en naar schatting 2 miljoen dollar (omgerekend zo'n 1,8 miljoen euro) hebben gespendeerd aan audits, block chain technologie, de publicatie van gedragscodes en lijsten met leveranciers, draait de procedure uiteindelijk om het afvinken van vakjes op een checklist, niet om het overleggen met textielarbeiders in productielanden en begrip voor hun behoeften. Mensen zoals Simone Cipriani, werkzaam bij de Verenigde Naties en oprichter van het ‘Ethical Fashion Initiative’, en Rebecca van Bergen van Nest, werken aan het opbouwen van hechte connecties tussen Westerse modebedrijven en lokale productielocaties in Afrika, Afghanistan en andere delen van de wereld. Non-profit organisatie Remake brengt jonge ontwerpers naar Sri Lanka en Cambodja om textielarbeiders te leren kennen. Grote westerse merken formuleren standaarden voor transparantie en productiegemeenschappen in andere delen van de wereld, die in meer of mindere mate aan de voorschriften voldoen. Maar het probleem is dat ze niet met elkaar in gesprek gaan.

Ayesha Barenblat, oprichter van Remake - een storytelling platform dat zich inzet voor het opbouwen van een bewuste consumentenbeweging, wees het Made in Mexico publiek erop dat onze consumptie van budget fashion de textielarbeiders, meestal vrouwen, niet helpt om een toekomst voor zichzelf of hun kinderen op te bouwen: “De realiteit is dat ze vast zit in een vicieuze cirkel van armoede. Het argument ‘ze heeft ten minste een baan’ slaat dood. Kijk hoe het de Chinese productieindustrie is vergaan. China's economische groei gaat ten koste gaat van de werknemers. Dan is fast fashion in feite een schijnvriend. Zodra je gaat protesteren en de lonen gaan omhoog, dan vertrekt de industrie. De deuren van de fabriek gaan op slot, achterstallig loon wordt nooit uitbetaald. Die banen verdwijnen gewoon. Toen China te duur werd, verhuisde fast fashion naar Cambodja en toen de vakbonden daar opgang maakten, verhuisden ze naar Myanmar en Ethiopië. Fashion laat telkens een spoor van verwoesting achter."

Onlangs werd de Triangle Shirtwaist fabrieksbrand herdacht die 146 levens kostte en plaatsvond in het centrum van Manhattan. Dat was op 25 maart 1911. Sindsdien is de kledingproductie op wereldreis. De overeenkomsten tussen deze ramp van meer dan honderd jaar geleden en het instorten van de Rana Plaza-fabriek in Bangladesh in 2013, met 1134 doden tot gevolg, tonen aan dat we niets hebben geleerd en het probleem alleen maar hebben doorgeschoven. Chinese bedrijven bouwen nu fabrieken in Ethiopië.

Robots op komst

Een ander argument is automatisering. Voor distressed jeans zijn geen 50 werknemers meer nodig, alleen een lasermachine. Automatisering kan de kosten in Westerse landen verlagen en de arbeidsduur verkorten, zodat de productie van een spijkerbroek met versleten look van 20 minuten naar 90 seconden gaat. McKinsey, een Amerikaans organisatie-adviesbureau, voorspelt dat de productie van eenvoudige kleding tegen 2025 volledig zal zijn geautomatiseerd.

Onze overconsumptie valt simpelweg niet vol te houden, maar om tegenwicht te bieden tegen de komst van robots, kunnen we investeren in mensen en de tussentijd gebruiken om degenen die het goed doen te steunen. We kunnen prioriteit geven aan een nieuw systeem om het huidige te vervangen, omdat het nu al voor velen niet werkt, en in de toekomst nog veel minder.

Kolonialisme leeft voort

De ongelijkheid tussen degenen die onze kleding maken en die het dragen komt voor uit de tijd van het blanke kolonialisme. Kledingarbeiders zijn voor meer dan 80 procent vrouw, fabrieksbazen zijn overwegend man. Deze vrouwen zijn vaak onderaannemers: onzichtbaar in de productieketen, thuis werkzaam, zonder arbeidsrechten, zonder bankrekening, met een stukloon (geen uurloon). Of ze werken tussen gevaarlijke dampen in gebouwen die nauwelijks te coderen zijn en hebben dagelijks te maken hebben met seksuele intimidatie en ander vormen van misbruik.

Er schuilt neerbuigendheid in de gedachte dat wij hen helpen, daarmee onze verslaving aan goedkope goederen verhullend in grootmoedigheid. 'Waar zouden ze zijn zonder ons?' Uit bevindingen van Remake in landen als Mexico, Cambodja en Sri Lanka blijkt dat wanneer textielarbeiders weten wat hun rechten zijn, ze heel goed voor zichzelf kunnen opkomen. Barenblat zegt dat een teken van succes voor deze vrouwen is wanneer ze een smartphone kopen en contact opnemen met Remake op Facebook. China staat niet langer bekend om zijn goedkope productie. In bijna tien jaar tijd is het gemiddelde jaarloon daar met 80 procent gestegen.

Productie in naburige landen

High-end merken als Burberry en Hugo Boss verleggen de aandacht naar ‘Made in England’ en ‘Made in Germany’. Volgens Bloomberg 'maakt fast fashion plaats voor ultra fast fashion, zoals we dat zien bij online spelers als Boohoo, Asos en Lesara. Uit een recente studie van McKinsey blijkt dat in 2025 de helft van onze kleding wordt geproduceerd in naburige landen, omdat lead times nog beangrijker worden door ons streven naar onmiddellijke bevrediging. Snelheid speelt een cruciale rol in het succes van deze spelers. In de VS worden consumenten momenteel opgeroepen alleen lokaal geproduceerde ‘Amerikaanse’ goederen te kopen; daar wordt niet bijgezegd dat de productie terugbrengen naar het thuisland de kostprijs met zo’n 17 procent zal opdrijven.

Doe het gewoon niet

Neem zelf je verantwoordelijkheid, leg die niet bij merken en ketens neer. Minder kopen is niet populair, net zoals het tien jaar geleden een beetje suf werd gevonden te stoppen met roken. Ontdekken waar kleding wordt gemaakt is, net als het belonen van de vele merken die een eerlijke samenwerking aangaan met productie gemeenschappen, een stap in de goede richting.

De grootste veranderingen uit het verleden zijn op gang gebracht door het volk: verandering in gedrag kan leiden tot beleids- en wetswijzigingen. Wij hebben zelf de macht. De kracht ligt vooral in het niet doen: koop niet dat ene T-shirt of die spijkerbroek. Als we dat niet doen, kunnen we het onrechtvaardige regime omverwerpen. Dus de volgende keer dat iemand het argument aanhaalt "wat zou er gebeuren met textielarbeiders als we zouden stoppen met het kopen van fast fashion", dan is de juiste reactie: We geven hen de kans om in waardigheid te floreren, financiële zekerheid op te bouwen en deel te nemen aan een wereldwijde beweging.

Door gastredacteur Jackie Mallon, die les geeft aan de faculteit van diverse modeprogramma's in New York en ook de schrijfster is van 'Silk for the Feed Dogs, een roman die zich afspeelt in de internationale mode-industrie.

Van onze Amerikaanse correspondent. Dit artikel verscheen eerder op FashionUnited COM. Vertaling en bewerking vanuit het Engels: Claudia Crovato.

Foto's Forever 21 store, Briarwood Mall, Ann Arbor, MI Dwight Burdette; Helpen van Khaleda, een van de overlevenden van Rana Plaza (14008308964).jpg UK Department for International Development, Created: 2 april 2014; Een textiele kledingfabriek / assemblagelijn in Bangladesh Tareq Salahuddin uit Dhaka, Bangladesh, alle Wikimedia Commons.